انبارداری در گمرک

انبارداری در گمرک به به منظور ثبت و ضبط انواع و اقسام کالاهای ورودی و خروجی به کار می رود. که در این مقاله قصد داریم در مورد این مبحث صحبت کنیم.

فهرست مطالب:

انبار گمرکی چیست

منظور از انبارهای گمرکی انبار مسقف، انبار غیر مسقف و محوطه است. که برای نگهداری کالاهای ورودی و صدوری گذاشته شده است. ترتیبات کنترل های گمرکی در این انبارها صورت می گیرد.

انبارداری کالا در گمرک

انبار به محل یا فضایی  گفته می شود که یک یا چند کالای بازرگانی، صنعتی، مواد اولیه یا فراورده های مختلف در آن نگهداری و براساس سامانه ای صحیح طبقه بندی و تنظیم شود. مدت مجاز نگهداری کالا در انبارهای گمرک از تاریخی که کالا به انبار تحویل داده می شود3 ماه است. البته صاحبان کالا یا شرکت های حمل و نقل با ارائه علت موجه که به تشخیص گمرک رسیده باشد. با پرداخت هزینه اضافه تا دو ماه دیگر می توانند مدت زمان انبارداری را تمدید کنند.

انبارداری را با توجه به محل و موقعیت انبار، نحوه ساختن انبار، تاسیسات مورد نیاز، تنوع کالاهای ورودی به انبار، میزان حجم یا وزن موادی که درطی زمان معینی به انبار داخل یا از آن خارج می شود و… به صورت زیر تقسیم بندی می کنند:

• انبارداری گمرک و ترانزیت
• انبارهای توزیع کلی و محلی(سراها)
• انبارهای سازمانی و کارخانه

اماکن گمرکی

در اماکن گمرکی مجموعه انبارداری گمرک به منظور ثبت و ضبط انواع و اقسام کالاهای ورودی و خروجی احداث شده است. منظور از اماکن گمرکی مناطق محصور تحت کلید گمرک می باشد.اماکن گمرکی عبارت است از:

• انبارها
• محوطه
• اسکله
• بارانداز

دسته بندی انبارها بر اساس نوع کالا در گمرک

انبارها جزء لاینفک اماکن گمرک بوده اند و رکن اصلی رویدادهای گمرک در دنیا هستند. دسته بندی انبارها برای حفاظت فیزیکی از محموله ها به خصوص در انبارداری گمرک و بنادر، بیشتر به ماهیت کالا و در بعضی موارد به نوع بسته بندی آنها برمی گردد.

مثلا با ورود محموله قهوه و شکلات این محموله علاوه بر اینکه باید به یک انبار پوشیده منتقل گردد. لازم است که که دمای محموله تحت کنترل باشد. بنابر این به انبارهای یخچالی منتقل می گردد. این دسته بندی ها به صورت زیر می باشند:

• انبارداری کالاهای معمولی : در این انبارها نیازی به استفاده از تجهیزات و وسایل مخصوص جهت کنترل عوامل نگهداری انبارداری کالا نمی باشد.
• انبارداری کالاهای فاسد شونده: انبارهایی هستند که دمای محیطی آنها تحت کنترل انبارداری بوده و مختص مواد غذایی، دارویی و بهداشتی می باشند. گمرک می تواند از پذیرفتن کالایی که باید در سردخانه نگهداری شود. سریع ترخیص نشود خودداری کند. در این حالت شرکت حمل و نقل یا شرکت پست بین المللی باید کالا را اعاده و یا به مسئولیت خود و رعایت سایر مقررات تحت نظارت گمرک و انبارداری گمرک به سردخانه انتقال دهد.
• انبارداری کالاهای قابل اشتعال، قابل انفجار و مواد شیمیایی: برای این دسته از انبارها تدابیر حفاظتی شدیدی از نظر موقعیت و محل، نوع ساختمان، سیستم های ضدحریق و مانند آن صورت می گیرد. مقتضی است مواد انبار شده در محل هایی به دور از اماکن عمومی ساخته شوند.

ادامه دسته بندی انبارها بر اساس نوع کالا

• انبارداری اختصاصی : این گونه انبارها خارج از محوطه گمرک و در نزدیکترین محدوده مجاز به گمرک همان محل می باشند. این دسته انبارها متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی خاص می باشند. یعنی آن شخص کالاهای خاص خودش را به آن انبار انتقال می دهد. این اشخاص باید بابت انبارداری محمولات خود ضمانت های لازم به گمرک بدهند.
• انبار متروکه: کالا ها می توانند به مدت 3 ماه از ورود کالا به گمرک متوقف باشند. اما در صورت درخواست کتبی صاحب کالا و موافقت گمرک با پرداخت هزینه های گمرکی (انبارداری) به مدت 2 ماه دیگر نیز در گمرک می توانند متوقف بمانند. اگر صاحب کالا در مدت تعیین شده نتواند کالا را از گمرک خارج کند. گمرک کالا را تحت عنوان کالای متروکه تلقی می کند و از انبار گمرک به انبار متروکه منتقل می کند. سپس ابلاغیه ای به شرکت حمل و نقل یا پست بین المللکه اظهارنامه اجمالی تهیه کرده است می دهد.  مهلت 20 روزه صادر می نماید و بعد از آن ابلاغ ثانویه 7 روزه صادر می کند. پس از این مهلت کالا  تحویل سازمان جمع آوری  اموال تملیکی می شود. سازمان اموال تملیکی از طریق مزایده کالا را به فروش رسانده. 10 درصد از فروش را بابت سازمان جمع آوری اموال تملیکی برداشت می کند و الباقی را به گمرک می دهد.
• انبار قضایی و یا کالاهای ضبط شده: انباری است که محموله های مشکوک و شبهه دار را به آنجا منتقل می کنند تا زمانی که وضعیتشان مشخص شود و تعیین تکلیف گردند
• انبارداری کالاهای قاچاق: کالاهایی که به عنوان قاچاق ضبط یا توقیف می شوند. در صورتی در انبارها و اماکن گمرک باقی می مانند که به همراه آنها نامه اداره گمرک که شامل مشخصات کالا باشد به انبار تحویل شده باشد. به طور کلی تمام کالاهایی که بر اساس قوانین جاری گمرک ممنوعیت ورود دارند در این انبارها ثبت و ضبط خواهند شد.
• انبارداری کالاهای فله: به منظور نگهداری کالاهایی که به صورت فله و بدون بسته بندی خاصی به گمرک وارد می شوند از این انبار استفاده می شود.

مراحل انبارداری کالا در گمرک

به طور کلی انبارداری شامل 3 مرحله است:

• دریافت یا تحویل گرفتن کالا.
• نگهداری و حفاظت کالا در انبار.
• صدور و یا تحویل دادن کالا به خارج انبار.

نکته: اگر امکانات لازم برای کالاهای فاسد شدنی و یا کالاهایی که نگهداری آن در گمرک هزینه اضافه ایجاد می کند. در انبارهای گمرکی وجود نداشته باشد. باید بلافاصله بعد از تخلیه ، تحویل و ترخیص کالا با مسئولیت صاحب کالا به انبار مناسب انجام گیرد. در غیر اینصورت گمرک هیچ گونه مسئولیتی در قبال آن ندارد.

دریافت محموله یا پذیرش کالا

پذیرش کالا در انبارها و اماکن گمرکی وقتی قبول می شود. که برای تحویل آن به گمرک اظهارنامه اجمالی یا  اظهارنامه یا پروانه صادراتی یا پروانه ترانزیت یا پروانه ورود موقت ارائه شده باشد.

اخذ و بررسی اسناد

اخذ مدارک و اسناد ثبتی برای ورود محموله به انبار برای انبارداری ضروری است. باید مجوز لازم برای ورود محموله به انبار ارائه شود. زمانی که محموله به پشت درب انبار می رسد باید کنترل های نگهبانی و امنیتی انجام شود و بعد از آن کالا وارد محوطه پذیرش بشود. مسئول انبارداری کالا را با مشخصات اظهار شده از نظر شکل و تعداد چک می کند و در نهایت کالا ها از لحاظ وضعیت و انبارداری دسته بندی شده و به انبار مناسب ارسال می شود.

بازدید و بسته بندی محموله و تعیین صحت کالا

در صورت وجود هر گونه نقص در بسته بندی در زمان حمل و تخلیه و غیره، انبار موظف به تنظیم صورت جلسه با حضور مسئولین مربوطه و صاحب کالا یا نماینده آن می باشد در غیر این صورت گمرک ملزم به پرداخت خسارت می باشد.

توزین و اخذ برگ باسکول برای کالا، کنترل و تطبیق کالا با اسناد و صدور برگ بارشماری

برگ بارشماری یا تالی فرمی است که در آن اطلاعات اولیه محموله وارد می شود در واقع این فرم اطلاعاتی مرجع برای صدور قبض انبار می باشد. این اطلاعات درون سامانه یکپارچه وارد و فرم بازشماری یا تالی صادر می شود.

صورت جلسه کسری یا اضافه بار مربوط به تخلیه

پس از تخلیه بار ممکن است که انبارداری با مغایرت کمی محموله با اطلاعات مندرج در فرم تالی و اسناد حمل مواجه بشود در این شرایط انبار وظیفه دارد که کسری یا اضافه بار را با حضور فورواردر و یا کریرو صاحب کالا یا نماینده قانونی آن  و همچنین مدیر انبار صورت جلسه نماید و پس از امضا همه نفرات ضمیمه اسناد نماید.

قبض انبار گمرکی چیست؟

قبض انبار یا قبض رسید و تحویل کالا به انبار سندی است که انباردار به موجب آن تحویل یا رسید کالا را با مشخصات خاصی از تحویل گیرنده در تاریخ ورود گواهی می نماید. قبض انبار پس از ورود کالا به انبار و مطابقت کالا با اسناد حمل و تحویل و در نهایت صدور برگ بارشماری و تنظیم صورت جلسه اضافه یا کسری تخلیه صادر می گردد و پس از صدور به شرکت حمل و نقل تحویل داده می شود .

تعرفه انبارداری در گمرک

• در گمرکات زمینی کالاهای وارداتی به کشور با توجه به تاریخ اظهار و قبض انبار و بارنامه حدود 10 روز از پرداخت حق انبارداری معاف هستند.
• در گمرکات هوایی در هر حالتی 2 روز معاف از پرداخت حق انبارداری هستند
• کانتینرهای ترانشیپی در بندر امام خمینی و شهید رجایی به مدت 20 روز از پرداخت تعرفه انبارداری معاف هستند.
• کانتینرهای صادراتی به مدت 10 روز از پرداخت تعرفه انبارداری معاف هستند اما اگر از این تاریخ بیشتر شود از روز اول تخلیه تا آخرین روز توقف هزینه انبارداری محاسبه می گردد.
• کانتینرهای شامل کالاهای خطرناک 3 برابر تعرفه انبارداری پرداخت می کنند.
• هزینه انبارداری به ماخذ روز تعلق دریافت می شود، و به صورت مرحله ای و پله ای محاسبه نخواهد شد.
• به کالاهایی که در محوطه سرپوشیده موسوم به هانگار نگهداری می شود ، به میزان 75 درصد ماخذ انبارداری تعلق می گیرد.
• به کالاهایی که در محوطه باز نگهداری می شود 60 درصد نرخ های انبارداری تعلق می گیرد.
• کالاهای وارد شده به فرودگاه های کشور برای ایامی که مشمول پرداخت هزینه انبارداری هستند علاوه بر ماخذ فوق به ازای هر تن در روز 1200ریال اضافه دریافت می گردد.
• کالاهای مسافری در انبارهای هوائی برای حداکثر 30 کیلوگرم بار برای مدت دو هفته در انبار معادل 1700 ریال و نسبت به مازاد این مدت برای هر هفته کیلویی 190 ریال باید پرداخت شود.

فرمول محاسبه انبارداری در گمرک

• برای کالاهایی که در انبار نگهداری می شوند

هزینه انبارداری= مدت* نرخ انبارداری* وزن ناخالص

• برای کالاهایی که در محوطه سرپوشیده نگهداری می شوند

هزینه انبارداری= 75%*( مدت* نرخ انبارداری* وزن ناخالص)

• برای کالاهایی که در محوطه باز نگهداری می شوند

هزینه انبارداری=60% *(مدت* نرخ انبارداری* وزن ناخالص)

• برای کالاهای تناژی

فرمول محاسبه تناژی= تناژ * تعرفه

• برای کالاهای دستگاهی

فرمول محاسبه دستگاهی= تعداد* تعرفه